S&A Architecture and RMIT Vietnam last week unveiled its vision for a reimagined and remodeled District 4 Waterfront at the Heritage Preservation & Economic Development In Vietnam summit held in Ho Chi Minh City.

Dubbed ‘The Green Mile’ the project, undertaken by S&A Architecture in conjunction with students from the Australian university, and under the patronage of the Embassy of Italy in Hanoi, the Consulate General of Italy in Ho Chi Minh City and UNESCO Vietnam, saw a mixed-use development rich with public spaces, museums, living and working spaces, and revised traffic management presented to an audience of over 100.

The session, which included an address from Italy’s former Prime Minister H.E. Romano Prodi, attended by both the country’s ambassador and the city’s consul general, saw an audience of luminaries amazed by the collective talents of the architecture and student teams.

The Green Mile video showcased an academic proposal for the former Saigon Commercial Port includes edutainment & exhibition, co-working & logistic space, and residential & retail. The proposal also focuses on other factors that are desperately in need of the area by providing more than 200,000m2 of green space, the concept of “Sponge city” to mitigate the risk of flooding. To ease traffic flow, a tunnel underneath Nguyen Tat Thanh street has been proposed, so as an elevated walkway connects the upcoming Saigon metro network with the site, opening the accessibility for pedestrian and cyclists, which can be treated as an linear park, but also creating positive tension between existing and new planning proposal. This proposal in combination with the city’s plan to build new bridges can connect D4 to the emerging ‘second city’ of Thu Thiem across the river, and an environment that takes existing structures, and augments them, re-fits them, and re-imagines them into an ideal space for Saigon’s future.

Luigi Campanale, CEO and Design Director of S&A Architecture, the event’s host and producer of the re-envisioned District 4 Waterfront proposal described the area as a unique part of Ho Chi Minh City, but lamented a city-wide lack of public space and saw the D4 waterfront as one of the last chances the city will get to preserve a crucial link to its architectural and cultural past. Saying that “the future does not exist without a past”, and motivated by his own Milanese roots, he looked to ‘salvage’ D4, which he describes as a ‘spontaneous city within the city’.

RMIT’s Dean of School of Design & Communication, Professor Julia Gaimster, whose students co-developed the proposal for the District 4 re-imagining described the project as “The Future of the Past” and stressed that while much of the current talk around the development of Smart Cities focused on the technological aspect, a truly smart city encompasses so much more. “The heritage, the livability, the ability to work, live and play in your spaces. The areas that are public and the areas that are private, and the spaces in-between are all vital for everyone to have an environment in which they feel safe and engaged at home. A truly smart city needs to have a sense of its own identity.  We are creating the heritage of the future while protecting the heritage of the past.”

The event featured a keynote address from Mr Nguyen Anh Tuan, Head of General Planning of the HCMC Department of Architecture and Planning talked of the current ‘heritage inventory’ under way in the city, along with revisions to the southern metropolis’ master plan.

He reflected upon the connectivity that dates to colonial times, the addressed even contemporary traffic concerns with multi-modal transportation options for HCMC and its surrounds via railways and waterways through the extensive canal network – describing it as “part of our city’s collective legacy” and discussed his hope that culture, art and heritage can be better integrated into Vietnam’s emerging mixed-use buildings. He spoke also of the ways in which better heritage protection can help to drive tourism to the city, help to build a stronger cultural identity for the city, and that this in turn can assist with the economic viability of preservation.

While congratulating both Ho Chi Minh City and the entire nation on its incredible growth, Ambassador Antonio Alessandro called upon the nation to be aware of the irreparable loss of Vietnam’s collective identity, which instead needs to be nurtured through bringing new life to spaces, along with the opportunities this brings for tourism to Vietnam’s cities. Describing Italy as being “uniquely qualified to safeguard these spaces” he said that he hopes that Ho Chi Minh City and Hanoi are both able to “protect their heritage while responding to rapid urban growth while paying more care and attention to the smart and sustainable development of cities.” He highlighted that the Italy-Vietnam Strategic partnership – inked in 2013 – drew particular attention to the preservation of heritage and cultural relics.

Concurring with his national counterpart, the Consul General of Italy in HCMC H.E. Enrico Padula stated that “While Italy developed slowly and over time, factoring in the preservation of its heritage, Vietnam is different in the extremely fast growth of its economy.”  Referring to Italian cities such as Milan and Torino – with manufacturing pasts that ultimately worked to repurpose their spaces and save them for posterity and preserve the rich cultural legacies that they represent.  “These are an irreplaceable transference to our future generations,” he said.

Aware of the commercial challenges that sometimes arise in discussions over the preservation of heritage buildings, Knight Frank Vietnam Managing Director Alex Crane spoke of ways in which the authorities could help to allay some of the cost concerns to developers and investors to encourage them to adaptively reuse Vietnam’s heritage and mid-to-late 20th century buildings.

“In some cases, adaptive reuse of late 20th century buildings is starting to look financially viable.   Retention, restoration or conversion of heritage buildings requires more support through regulation.  Some countries offer tax breaks or allow write-offs to encourage developers to protect heritage buildings and other countries offer direct financial support.  Alternatively incentives could be offered to foreign developers investing favorable regulations or preferential, faster permitting processes.  Banks could consider expanding green loans for these reuse projects as they reduce net-new carbon and waste. Authorities could also look at awards and rewards for developers and could blend regrants of LURC’s upon completion of heritage projects to protect ROI, or building credits for gross floor area on a developer’s other projects for the space not-used in the preservation of a historical building.”

Công ty S&A Architecture cùng với trường Đại học RMIT tự hào công bố các giải pháp cải tạo và tu sửa khu Thương cảng Sài Gòn cũ của Quận 4 trong sự kiện Bảo tồn Di sản và Phát triển Kinh tế Việt Nam, diễn ra tại Tp. Hồ Chí Minh vào tuần trước.

Được thực hiện bởi Công ty S&A Architecture , các giảng viên và sinh viên đến từ trường Đại học RMIT, cùng sự hỗ trợ của nhiều tổ chức bao gồm Đại sứ quán Ý tại Hà Nội, Tổng Lãnh sự quán Ý tại Tp. Hồ Chí Minh và UNESCO Việt Nam, dự án “The Green Mile” tập trung phát triển mục đích sử dụng các không gian công cộng, bảo tàng, không gian sống và làm việc, đồng thời đề xuất phương pháp sửa đổi về quản lý giao thông. Dự án được trình bày cho hơn 100 khách mời. 

Buổi hội thảo có sự tham gia phát biểu của Ngài Romano Prodi – cựu Thủ tướng Ý Tổng Lãnh sự Italia tại Tp. Hồ Chí Minh, khiến khách mời kinh ngạc trước tài năng của tập thể đội ngũ kiến trúc sư và sinh viên. 

Những thước phim The Green Mile đề xuất một giải pháp mang tính học thuật cho khu Thương cảng Sài Gòn cũ bao gồm khu triển lãm và giải trí, không gian làm việc chung, khu vực hậu cần, khu dân cư và thương mại phức hợp. Đề án cũng tập trung vào nhu cầu cấp thiết của khu đất này -bằng cách cung cấp hơn 200.000m2 không gian xanh, xây dựng Thành phố Xốp – Sponge City (SPC) để giảm thiểu thiệt hại của lũ lụt. Nhằm giảm tải lưu lượng giao thông, đường hầm bên dưới tuyến đường Nguyễn Tất Thành và đường đi bộ trên không đã được đề xuất để kết nối với mạng lưới metro Sài Gòn sắp khánh thành, mở ra cung đường mới cho người đi bộ và đi xe đạp. Đây được xem là một công viên tuyến tính, đồng thời tạo nên trạng thái khẩn trương tính cực giữa đề xuất quy hoạch hiện tại và quy hoạch mới. Đề án này kết hợp với kế hoạch của Thành phố nhằm xây dựng những cây cầu mới kết nối Quận 4 với ‘thành phố thứ 2’ bên bán đảo khu vực Thủ Thiêm, và một môi trường tận dụng các cấu trúc hiện hữu, bổ túc, cải tạo và tái tạo thành một không gian lý tưởng cho tương lai của Sài Gòn. 

Ông Luigi Campanale – Giám đốc Điều hành kiêm Giám đốc Thiết kế của S&A Architecture đồng thời là tác giả đề án Tái tạo Thương cảng Quận 4  nhận định đây là một khu vực độc bản của Tp. Hồ Chí Minh và sẽ là một cơ hội tốt để Thành phố có thể tận dụng và giải quyết vấn đề thiếu không gian công cộng, đồng thời là nơi bảo tồn sự kết nối với các yếu tố kiến trúc và văn hóa xưa. Với quan điểm “tương lai sẽ không thể tồn tại nếu thiếu đi các giá trị truyền thống” và lòng nhiệt huyết của người Milan, ông Luigi mong muốn cải tạo khu vực Quận 4 với niềm tin rằng đây sẽ là một thành phố nhỏ giữa một đô thị lớn.

Trưởng khoa Thiết kế & Truyền thông của trường Đại học RMIT, Giáo sư Julia Gaimster, cùng với những sinh viên đồng phát triển đề án tái tạo Quận 4 đã mô tả dự án là “The Future of the Past” (nghĩa là “Tương lai của Quá khứ). Bà cũng nhấn mạnh rằng đa phần các cuộc thảo luận hiện tại xoay quanh sự phát triển của Thành phố Thông minh đều tập trung vào khía cạnh công nghệ, trong khi một thành phố thông minh thực sự sẽ cần nhiều hơn thế. “Di sản, khả năng sống, khả năng làm việc, sinh hoạt và vui chơi trong chính không gian ấy. Các không gian công cộng, riêng tư và trung gian đều có vai trò quan trọng giúp mọi người có một môi trường khiến họ cảm thấy an toàn và tương tác ngay tại nhà. Một thành phố thông minh thực sự cần có bản sắc riêng của mình. Chúng tôi đang xây dựng di sản của tương lai, đồng thời bảo vệ di sản của quá khứ.”

Sự kiện có bài phát biểu quan trọng của TS Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng Phòng Quản lý quy hoạch chung Sở Quy hoạch – Kiến trúc Tp. Hồ Chí Minh, xoay quanh công tác “kiểm kê di sản” hiện đang được thực hiện trong Thành phố, cùng với các điều chỉnh quy hoạch chung của khu đô thị phía Nam Sài Gòn.

Ông lưu ý về những cấu trúc liên kết hạ tầng được xây dựng từ thời Pháp thuộc, về giải quyết vấn nạn giao thông hiện đại bằng các giải pháp vận tải đa phương thức đường sắt và đường thủy khu vực Tp. Hồ Chí Minh và vùng phụ cận, kết hợp mạng lưới kênh đào rộng lớn, vốn được xem là “một phần di sản chung của thành phố”. Ông cũng bày tỏ hy vọng rằng văn hóa, nghệ thuật và di sản có thể được kết hợp tốt hơn vào thiết kế những tòa nhà đa chức năng đang được xây dựng nhiều ở Việt Nam. TS Tuấn cũng phát biểu về những lợi ích có được từ việc bảo tồn tốt các di sản sẽ giúp thúc đẩy du lịch và xây dựng bản thể văn hóa mạnh mẽ hơn cho Thành phố, đồng thời cũng giúp tăng thêm nguồn ngân sách bảo tồn di sản.      

Chúc mừng sự phát triển ngoạn mục của Tp. Hồ Chí Minh nói riêng và cả đất nước nói chung, ngài Đại sứ Antonio Alessandro kêu gọi người dân luôn giữ gìn bản sắc dân tộc Việt Nam, vốn cần phải được không ngừng quan tâm và nuôi dưỡng thông qua việc mang lại sức sống mới cho cơ sở vật chất, đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội phát triển du lịch đến các thành phố trên toàn quốc. Mô tả nước Ý là nơi “độc nhất đủ tiêu chuẩn để bảo vệ những không gian này”, ông cũng hy vọng rằng Tp. Hồ Chí Minh và Hà Nội sẽ có thể “bảo tồn được di sản của mình,  đáp ứng được tốc độ tăng trưởng không ngừng của đô thị, đồng thời cũng quan tâm và lưu ý đến sự phát triển thông minh và bền vững của các thành phố.” Ông nhấn mạnh rằng mối quan hệ Đối tác Chiến lược Ý – Việt Nam ký kết vào năm 2013 cũng đã đặc biệt nhấn mạnh việc bảo tồn các di sản và di tích văn hóa.

Chia sẻ quan điểm của đồng nghiệp, ngài Enrico Padula, Tổng Lãnh sự Ý tại Tp. Hồ Chí Minh cũng nhận định rằng: “Nước Ý có quá trình phát triển chậm rãi và dành thời gian bảo tồn di sản, còn Việt Nam thì khác vì có một nền kinh tế tăng trưởng cực kỳ nhanh chóng”. Ông nêu ví dụ về các thành phố của Ý như Milan và Torino, vốn là các đô thị thiên về sản xuất cũng đã nỗ lực tái sử dụng không gian và lưu giữ cho hậu thế, cũng như bảo tồn những di sản văn hóa phong phú mà các thành phố này đại diện. Ông bổ sung: “Đây là một sự chuyển giao không thể thay thế đối với các thế hệ tương lai của chúng ta”.

Nhận thức được những thách thức thương mại đôi khi phát sinh trong những cuộc thảo luận về việc bảo tồn các tòa nhà di sản, ông Alex Crane, Giám đốc Điều hành Knight Frank Việt Nam cũng đề cập đến những phương thức mà cơ quan chức năng có thể hỗ trợ nhằm giải quyết một số vướng mắc về chi phí cho các chủ đầu tư và nhà đầu tư, nhằm khuyến khích họ tái sử dụng di sản của Việt Nam và các công trình kiến ​​trúc từ giữa đến cuối thế kỷ 20 một cách phù hợp.

“Trong một số trường hợp, việc tận dụng các tòa nhà từ cuối thế kỷ 20 có vẻ khả thi về mặt tài chính. Giữ lại, trùng tu hoặc chuyển đổi các tòa nhà di sản cần được hỗ trợ nhiều hơn thông qua luật pháp. Một số quốc gia giảm thuế hoặc cho phép xóa nợ nhằm khuyến khích nhà đầu tư bảo vệ các tòa nhà di sản, trong khi các quốc gia khác cung cấp hỗ trợ tài chính trực tiếp. Ngoài ra, cũng có thể đưa ra các ưu đãi khác cho nhà đầu tư nước ngoài, chẳng hạn như các quy định pháp lý có lợi,  hoặc các quy trình cấp phép nhanh hơn và mang tính ưu đãi. Các ngân hàng có thể xem xét việc mở rộng các khoản vay xanh cho các dự án tái sử dụng này do giảm lượng khí carbon và chất thải phát sinh. Cơ quan có thẩm quyền cũng có thể xem xét trao tặng các giải thưởng và phần thưởng cho các nhà đầu tư và có thể kết hợp trao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau khi hoàn thành dự án di sản để bảo vệ lợi tức đầu tư (ROI), hoặc cấn trừ phần không gian không được sử dụng trong dự án bảo tồn toà nhà di sản và bù đắp lại vào tổng diện tích sàn trong các dự án khác của nhà đầu tư”.